Czym jest split payment?
Split payment czyli podzielona płatność została wdrożona wraz ze zmianą ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw z dnia 1 sierpnia 2017 roku. Na jej podstawie podatnik mógł korzystać z mechanizmu podzielnej płatności tzn. gdy otrzymał fakturę, na której wyodrębniona została kwota podatku mógł dokonać płatności na dwa rachunki bankowe:
wartość netto – na rachunek bankowy dostawcy (lub w inny sposób);
VAT – na specjalny rachunek VAT dostawcy.
Celem wprowadzenia mechanizmu była walka z oszustwami podatkowymi. Split payment działa tylko relacji B2B (firma-firma), nie może być stosowany w relacji B2C (firma-osoba prywatna).
Nowy projekt, nowe zasady
16 maja br. został opublikowany projekt ustawy, który ma na celu zastąpienie obecnie obowiązujących rozwiązań rozliczenia podatku (odwrotnego obciążenia oraz solidarnej odpowiedzialności podatkowej nabywcy) na split paymant, który do tej pory był dobrowolny. Ministerstwo Finansów zakłada, że projekt niebawem zostanie zatwierdzony przez Radę Ministrów i wejdzie w życie 1 września bieżącego roku (pierwotnym terminem był styczeń 2020r.)
Z art. 108a ust. 1a ustawy o VAT wynika, że split payent będzie obowiązkowy w niektórych przypadkach, a mianowicie w sytuacji gdy dwa poniższe warunki będą łącznie spełnione:
- Jednorazowa transakcja dokonywana między podatnikami będzie wyniosła powyżej lub równowartość kwoty 15 000zł, bez względu na ilość płatności;
- Transakcja będzie dotyczyła nabycia towaru lub usługi wymienionej w spisie 150 pozycji przygotowanych przez MF (załącznik nr. 15 do ustawy o VAT).
Z decyzji wykonawczej Rady (UE) 2019/310 z 18 lutego 2019 r. możemy się dowiedzieć się, że obowiązkiem nałożonym na podatnika jest dodawanie specjalnego oznaczenia w postaci zapisu „mechanizm podzielonej płatności”.
Załącznik nr. 15 – co się w nim znajduje
W projektowanym załączniku nr. 15 znajdują się towary i usługi, które obecnie objęte są stosowaniem mechanizmu odwrotnego obciążenia w transakcjach krajowych oraz towary należące do tzw. Towarów wrażliwych. Do tej pory, w ich przypadku, nabywcy mogli ponosić odpowiedzialność solidarną za zaległości podatkowe nabywców.
W załączniku znajdują się także inne towary jak np. paliwa, produkty węglowe, niektóre maszyny czy urządzenia elektryczne oraz ich części i akcesoria.
Sankcje za brak split payment
Ministerstwo Finansów określiło sankcje jakie czekają na wystawce faktury, który nie umieści specjalnego oznaczenia „mechanizm podzielonej płatności”. Będzie on musiał zapłacić 100% kwoty podatku wykazanego na fakturze. Wysoka sankcja wynika, zdaniem MF, z szczególnej ważności oznaczenia. Należy bowiem pamiętać, że obowiązkowy split payment dotyczy towarów i usług, które szczególnie narażone są na oszustwa podatkowe. Informacja na fakturze jest zatem nie tylko podpowiedzią dla przedsiębiorcy, ale przede wszystkim pełni funkcje kontrolne dla organów podatkowych.
Dodatkowo nabywca, który wbrew przepisom, nie użyje mechanizmu podzielnej płatności będzie musiał się liczyć możliwością niezaliczenia wydatku do kosztów uzyskania przychodu w podatku dochodowym oraz nałożenie na niego sankcji równej 100% podatku naliczonego.
Należy się też liczyć z faktem, że w przypadku złamania nowych obowiązków będzie groziła sankcja na gruncie Kodeksu Karnego Skarbowego.
Sankcja nie dotyczy osób, które za ten sam czyn ponoszą odpowiedzialność za wykroczenie skarbowe albo przestępstwo skarbowe.
Plusy i minusy nowego rozwiązania
Pozytywną zmianą jest fakt, że z subkonta VAT będzie można korzystać także przy regulowaniu innych płatności skarbowych jak np. podatków CIT i PIT, cła, akcyzy czy składek ZUS. Po za tym wprowadzone rozwiązania mają uszczelnić
Nowe rozwiązanie ma też swoje minusy – każdy z przedsiębiorców będzie zobligowany do założenia konta bankowego, ponadto przy dużej nadpłacie VAT pieniądze zostaną zamrożone na koncie.
Przedsiębiorcy już teraz powinni przygotować się do wejścia w życie nowych przepisów, głównie ze względu na niemałe sankcje grożące z ich nieprzestrzegania. Należy wprowadzić zmiany systemowe, które umożliwią realizację przelewów z podzieloną płatnością. Zmianie będzie podlegać także zwartość faktur oraz należy pamiętać o obowiązku dodania specjalnego oznaczenia „mechanizm podzielonej płatności”.